*Những thách thức:

Với sự tham gia của các tỉnh: Kiên Giang, Hậu Giang, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Cà Mau và An Giang, Hội nghị nhằm tìm ra tiếng nói chung trong phát huy các lợi thế sẵn có của từng địa phương, khắc phục hạn chế, bất cập và vượt qua khó khăn, giải quyết kịp thời những phát sinh trong thực tiễn có tính chất kết nối vùng.

Ông Phạm Văn Thiều, Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu cho rằng: Theo Nghị quyết 128 của Chính phủ, các chốt liên tỉnh phải dỡ bỏ, nhưng nếu không kiểm soát được dịch, để lây lan trong cộng đồng thì những liên kết của các địa phương không thể thực hiện vì dịch sẽ diễn biến rất phức tạp: “Do vậy quan điểm của Bạc Liêu là vẫn giữ nguyên chốt chặn, để kiểm soát các xe luồng xanh, vận tải khách đi từ các địa phương vùng dịch về. Tuy nhiên cần áp dụng công nghệ thông tin hiệu quả để việc kiểm tra nhanh chóng, tránh gây ách tắc giao thông và chuỗi cung ứng trong quá trình phát triển kinh tế xã hội” – ông Thiểu nói.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy – Chủ tịch HĐND TP Cần Thơ Phạm Văn Hiểu phát biểu tại Hội nghị

Các đại biểu thống nhất: Mục tiêu phát triển kinh tế của các địa phương vùng Nam sông Hậu đang đối mặt thách thức chưa từng có do thực hiện giãn cách kéo dài. Tổng cầu nền kinh tế suy giảm, sản xuất, giao thông đình trệ; Chuỗi cung ứng đứt gãy; Chi phí sản xuất, người lao động mất việc làm gia tăng. Ông Đồng Văn Thanh, Chủ tịch UBND tỉnh Hậu Giang, cho biết: “Chỉ 30% doanh nghiệp chế biến ở các tỉnh, thành còn hoạt động 3 tại chỗ nhưng vô cùng khó khăn vì chi phí tăng cao; huy động chỉ đạt 30-50% lao động, công suất trung bình chỉ đạt 40-50% so với trước đây. Đối với người sản xuất nông sản, trong khi tiêu thụ khó khăn thì chi phí đầu vào như phân bón, thức ăn gia súc tăng rất cao. 70% doanh nghiệp khu vực may mặc phải tạm ngừng sản xuất, đối diện nguy cơ thiếu hụt lao động”.

Ông Trần Việt Trường, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, tổng kết Hội nghị

Ông Nguyễn Phương Lam, Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chi nhánh Cần Thơ, chỉ ra ảnh hưởng của dịch Covid-19 đối với Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), trong đó xuất nhập khẩu thấp nhất từ trước đến nay, thu ngân sách chưa đạt 50% kế hoạch năm. 09 tháng đầu năm nay, hơn 7.900 DN giải thể hoặc tạm dừng hoạt động, có hơn 6.000 DN thành lập mới: “ DN gặp rất nhiều khó khăn, như: tỷ lệ phủ vaccine phòng Covid-19 cho người dân và công nhân tại hầu hết các tỉnh rất thấp. Hoạt động của DN cần liên kết (nhà máy, người lao động, nguyên liệu… ở các địa phương khác nhau) nhưng việc đi lại, kết nối giữa các tỉnh, thành chưa thông, mỗi địa phương có biện pháp chống dịch riêng, DN đi từ Vĩnh Long đến Cà Mau phải qua 5 trạm, một lượt đi – về thành 10 trạm, tốn rất nhiều thời gian cho các thủ tục…

Đặc biêt, các DN tổ chức sản xuất “3 tại chỗ” đã rất tốn kém, nhưng dù thực hiện cách ly công nhân, đảm bảo an toàn sản xuất, DN vẫn phải thực hiện xét nghiệm công nhân 3 ngày/lần. Hơn 3 tháng ngưng hoạt động, nguồn thu không có, nhưng bên cạnh một số nơi thực hiện giãn cách việc đóng thuế thì nhiều tỉnh vẫn yêu cầu DN đóng thuế và đóng bảo hiểm xã hội. Đề nghị lãnh đạo các tỉnh, thành có biện pháp tháo gỡ những khó khăn trên, và kiến nghị với Chính phủ và Bộ Y tế nhanh chóng phân bổ vaccine để các DN có thể hoạt động trở lại theo yêu cầu vừa chống dịch vừa sản xuất an toàn. Cần có sự thống nhất chung giữa các tỉnh về quy định đi lại giữa các địa phương; Trao quyền tự quyết nhiều hơn cho DN trong việc quản lý công nhân và bảo đảm an toàn sản xuất”- Ông Phương Lam đề nghị.

* Liên kết để tháo gỡ:

Trước những “vấn đề” trên, biện pháp khắc phục mà ông Lâm Minh Thành, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang, nêu ra, nhận được sự đồng thuận của các tỉnh. Ông Thành cho rằng: “Đến nay các địa phương đã cơ bản kiểm soát được dịch bệnh Covid-19, từng bước khôi phục sản xuất. Nghị quyết 128 của Chính phủ đã ban hành, tức là có cơ sở để thực hiện thích ứng an toàn, linh hoạt. Thủ tướng chỉ đạo “Không nên cát cứ”, do vậy các địa phương cần bỏ sự cục bộ, đưa ra những quy định riêng trong phòng chống dịch. Làm vậy chỉ khó cho chúng ta. Tôi đề nghị: về y tế, tỉnh thành nào ổn định về chống dịch Covid-19 thì hỗ trợ nhân lực cho các tỉnh đang gặp khó.

Các đại biểu dự Hội nghị

Giao thông vận tải (GTVT) phải thực hiện theo hướng dẫn của Bộ GTVT. Các chốt kiểm tra chỉ kiểm soát dịch, không phải để làm khó, hạn chế giao thông đi lại, không nên áp dụng cứng quá như trước đây, sẽ ảnh hưởng đến khôi phục kinh tế của các tỉnh. Thống nhất ngành Công Thương các tỉnh tổ chức đầu mối để liên kết thực hiện thu mua nông sản cho nông dân, TP Cần Thơ sẽ là trung tâm đầu mối logictics trong thu mua, điều phối hàng nông sản, không để nông dân bị ép giá. Các tỉnh thành liên kết để phát triển du lịch, kết nối các chuyến bay.

Đối với lao động việc làm, Kiên Giang có khoảng100.000 lao động làm việc ngoài tỉnh, hơn 50.000 người đã trở về, trong đó phát hiện gần 400 ca F0. Chúng tôi tổ chức cách ly tất cả F0 và F1 tại nhà, quan tâm điều trị số F0. Bà con F1 và F0 đều chấp hành rất tốt công tác phòng, chống dịch. Sắp tới, nếu những lao động này không trở lại “Khu vực” làm việc, chúng ta cần tính toán, tổ chức đào tạo nghề để tạo công ăn việc làm cho họ”.

Ông Lâm Minh Thành, Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang, nêu các giải pháp trong thực hiện liên kết (Chụp qua màn hình)

Đại diện địa phương chủ trì hội nghị, ông Trần Việt Trường, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ, tổng kết những đồng thuận giữa các tỉnh về các giải pháp trong phòng, chống dịch và phát triển kinh tế xã hội: Đối với lĩnh vực y tế, các tỉnh cần có cơ chế phối hợp chia sẻ nền tảng bản đồ phòng, chống dịch Covid-19 và thống nhất phương án quản lý di chuyển giữa các địa phương, đặc biệt là các địa phương cấp 1, cấp 2, tạo thuận lợi cho người dân lưu thông. Xây dựng cơ chế chuyển tuyến, chuyển tầng điều trị nội vùng để kịp thời hỗ trợ các địa phương trong công tác tiếp nhận và điều trị.

Thực hiện theo hướng dẫn tạm thời của Bộ GTVT về tổ chức hoạt động của các lĩnh vực: đường bộ, đường thủy nội địa, hàng hải, hàng không, đảm bảo thích ứng, an toàn. Về vận tải hàng hóa,vận chuyển công nhân, chuyên gia, vận tải hàng hóa bằng đường thủy, cho phép hoạt động với tần suất 100% kể cả nội tỉnh và liên tỉnh, trên cơ sở đảm bảo các điều kiện về phòng, chống dịch Covid-19 giữa các địa phương. Kiến nghị Bộ GTVT mở lại đầy đủ các đường bay nội địa.

Ông Nguyễn Phương Lam, Giám đốc Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chi nhánh Cần Thơ, nêu kiến nghị

Đối với lĩnh vực nông nghiệp, là thế mạnh của của các tỉnh, Chủ tịch UBND TP Cần Thơ nhấn mạnh: “Các tỉnh chủ động xây dựng kế hoạch đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ, xuất khẩu hàng nông sản. Thường xuyên cập nhật diễn biến giá cả thị trường các mặt hàng nông sản, vật tư, dịch vụ nông nghiệp, tình hình xuất nhập khẩu các nước, thông tin đến các DN, nông dân nắm, chủ động tổ chức sản xuất theo nhu cầu thị trường. Lựa chọn một số DN tham gia hoàn thiện chuỗi ngành hàng từ sản xuất đến thu mua. TP Cần Thơ sẽ đẩy mạnh xúc tiến mời gọi các DN đầu tư vào logictics.

Về dịch vụ du lịch: Các tỉnh triển khai thực hiện Bộ tiêu chí đánh giá an toàn trong phòng, chống dịch Covid-19, quảng bá cho nhau, tạo điều kiện đi lại giữa các địa phương. Triển khai các chương trình kích cầu và liên kết phát triển du lịch giữa 07 địa phương.Thí điểm mở cửa đối với các khách sạn, trong đó tạo điều kiện cho du khách thuê phòng khi đã tiêm vaccine mũi 1 hoặc 2 mũi vaccine. Đẩy mạnh liên kết giữa địa phương trong lĩnh vực thông tin truyền thông.

Các tỉnh tạo điều kiện thuận lợi và hỗ trợ sinh viên, học sinh đang học tại địa phương… Theo Cục việc làm, Bộ Lao động – Thương binh – Xã hội, nhu cầu tuyển dụng lao động của 07 tỉnh, thành là 45.000 lao động. Các tỉnh cung cấp thông tin nhu cầu việc làm địa phương thông qua sàn giao dịch việc làm. Hiện nay các DN ngành may công nghiệp cần ngay 10.000 lao động. Đây cũng là cơ hội cho các tỉnh Nam sông Hậu chúng ta”.

Trần Huy - Đan Phượng/Opensky