Xã nông thôn mới Đông Phú, huyện Châu Thành, tỉnh Hậu Giang, với các tuyến đường giao thông đạt chuẩn và cảnh quan môi trường sạch, đẹp
Nhìn chung, tỉnh Hậu Giang đã xây dựng tiêu chí về chuẩn nông thôn mới (NTM) phù hợp với đặc điểm kinh tế, văn hóa, xã hội của địa phương. Gắn xây dựng NTM với quá trình công nghiệp hóa nông nghiệp, đô thị hóa nông thôn, từng bước tiệm cận điều kiện về hạ tầng và dịch vụ của đô thị văn minh, sáng, xanh, sạch, đẹp, bình yên, giàu bản sắc văn hóa truyền thống.
Theo đó, Bộ tiêu chí về xã NTM có 19 tiêu chí với quy định cụ thể về mức cần đạt, gồm các lĩnh vực: Quy hoạch, Giao thông, Thuỷ lợi, Điện, trường học, Cơ sở vật chất văn hoá, Cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn, Thông tin và truyền thông, nhà ở dân cư, Thu nhập bình quân đầu người (từ năm 2021 đến năm 2025), Tỷ lệ hộ nghèo, Tỷ lệ lao động qua đào tạo, Tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn, Giáo dục và Đào tạo (Gồm Phổ cập GD cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi và phổ cập GD Tiểu học, GD Trung học cơ sở, xoá mù chữ), Tỷ lệ học sinh (tốt nghiệp THCS được tiếp tục học Trung học phổ thông, GD thường xuyên, Trung cấp), Y tế (Gồm tỷ lệ người dân tham gia bảo hiểm y tế, xã đạt tiêu chí quốc gia về y tế. Tỷ lệ trẻ dưới 5 tuổi bi suy dinh dưỡng. Tỷ lệ dân số có sổ khám chữa bệnh điện tử); Văn hoá, Môi trường và an toàn thực phẩm, Hệ thống chính trị và pháp luật, Quốc phòng và an ninh.
Trong đó, tiêu chí thủy lợi và phòng, chống thiên tai: Tỷ lệ diện tích đất sản xuất nông nghiệp được tưới và tiêu nước chủ động đạt từ 80% trở lên; Đảm bảo yêu cầu chủ động về phòng chống thiên tai theo phương châm 4 tại chỗ.
Tiêu chí tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn gồm: Có hợp tác xã hoạt động hiệu quả và theo đúng quy định của Luật Hợp tác xã; Có mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm chủ lực đảm bảo bền vững; Thực hiện truy xuất nguồn gốc các sản phẩm chủ lực của xã gắn với xây dựng vùng nguyên liệu và được chứng nhận VietGAP hoặc tương đương; Triển khai kế hoạch bảo tồn, phát triển làng nghề, làng nghề truyền thống (nếu có) gắn với hạ tầng về bảo vệ môi trường; Có tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động hiệu quả.
Tiêu chí môi trường và an toàn thực phẩm gồm các nội dung: Tỷ lệ cơ sở sản xuất - kinh doanh, nuôi trồng thủy sản, làng nghề đảm bảo quy định về bảo vệ môi trường, cảnh quan, không gian xanh - sạch - đẹp, an toàn, không để xảy ra tồn đọng nước thải sinh hoạt tại các khu dân cư tập trung. Tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt và chất thải rắn không nguy hại trên địa bàn được thu gom, xử lý theo quy định; Tỷ lệ hộ gia đình và cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm tuân thủ các quy định về đảm bảo an toàn thực phẩm,…
Đặc biệt, Quy hoạch chung của xã phải đảm bảo tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với ứng phó biến đổi khí hậu, quá trình đô thị hoá của các xã ven đô và đảm bảo tiêu chí môi trường. Điểm vui chơi, giải trí của trẻ em phải đảm bảo các điều kiện chống đuối nước. Các hộ gia đình phải đạt 3 sạch: Sạch nhà, sạch bếp, sạch ngõ (theo nội dung cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch” do Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam phát động).
Đối với xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021 – 2025, cũng gồm 19 tiêu chí và là xã đạt chuẩn NTM (đáp ứng đầy đủ mức đạt chuẩn theo yêu cầu của Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025). Trong đó, về tiêu chí quy hoạch: Có quy hoạch chung xây dựng xã còn thời hạn hoặc đã được rà soát, điều chỉnh theo quy định của pháp luật về quy hoạch, có quy chế quản lý và tổ chức thực hiện quy hoạch xây dựng và quản lý xây dựng theo quy hoạch; Có quy hoạch chi tiết xây dựng trung tâm xã hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư mới phù hợp với tình hình KT-XH của địa phương và phù hợp với định hướng đô thị hóa theo quy hoạch cấp trên.
Tiêu chí giao thông gồm: Tỷ lệ đường xã được bảo trì hàng năm, đảm bảo sáng - xanh - sạch - đẹp và có các hạng mục cần thiết (biển báo, biển chỉ dẫn, chiếu sáng, gờ giảm tốc, cây xanh,…) đạt theo quy định; Tỷ lệ đường thôn, bản, ấp và đường liên thôn, bản, ấp được cứng hóa và bảo trì hàng năm, có các hạng mục cần thiết theo quy định (biển báo, biển chỉ dẫn, chiếu sáng, gờ giảm tốc, cây xanh,…) và đảm bảo sáng - xanh - sạch - đẹp. Tỷ lệ đường ngõ, xóm được cứng hóa; Tỷ lệ đường trục chính nội đồng được cứng hóa đáp ứng yêu cầu sản xuất và vận chuyển hàng hóa.
Về thu nhập bình quân đầu người qui định của Hậu Giang cao hơn Bộ tiêu chí Quốc gia, cụ thể: Năm 2022 chỉ tiêu chung là từ 64 triệu đồng/người trở lên/năm. Mức thu nhập tăng theo năm, đến năm 2025, thu nhập bình quân là 76 triệu đồng/người/năm.
Đối với quốc phòng và an ninh: Nâng cao chất lượng hoạt động của Ban Chỉ huy quân sự xã và lực lượng dân quân. Không có công dân cư trú trên địa bàn phạm tội nghiêm trọng hoặc gây tai nạn (giao thông, cháy, nổ) nhiêm trọng. Có mô hình camera an ninh và các mô hình phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội,… gắn với phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc.
Đối với xã nông thôn mới kiểu mẫu phải đạt các tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao và hoàn thành thêm 5 tiêu chí: Thu nhập (bình quân đầu người phải cao hơn từ 10% trở lên so với mức thu nhập bình quân đầu người của xã nông thôn mới nâng cao). Xây dựng mô hình ấp thông minh (có mô hình kinh tế được thực hiện tự động hoá ít nhất 80% các công đoạn hoặc mô hình sản xuất nông nghiệp. Có hệ thống tưới tiêu tự động theo hướng tuần hoàn). Ít nhất 90% hộ dân thanh toán tiền điện hoặc nước không dùng tiền mặt. Về sản xuất: Có mô hình liên kết chuỗi cho sản phẩm nông sản chủ lực gắn với kinh tế tuần hoàn và sử dụng công nghệ cao. Có sản phẩm đạt chuẩn OCOP theo hướng kinh tế tuần hoàn. Về cảnh quan môi trường: Có tuyến đường trồng chuyên một loại cây. Thu gom 100% rác thải sinh hoạt. Chuyển đổi số: Dịch vụ công trực tuyến đạt mức độ 4; Ít nhất 90% cán bộ của bộ phận một cửa được đánh giá ở mức độ 4 và 5 về dịch vụ hành chính công điện tử,…
Để hoàn thành tốt Kế hoạch, Ban Chỉ đạo tỉnh đã giao nhiệm vụ cụ thể từng cơ quan, đơn vị và UBND cấp huyện. Trong đó Văn phòng Điều phối NTM tỉnh: Chịu trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, đôn đốc việc tổ chức thực hiện cho Ban Chỉ đạo tỉnh; Định kỳ quý, sáu tháng, cả năm tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện với Ban Chỉ đạo các Chương trình mục tiêu quốc gia tỉnh, Thường trực Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh và Ban Chỉ đạo Trung ương các Chương trình mục tiêu quốc gia. Phối hợp với các đơn vị có liên quan, tham mưu cho UBND tỉnh kiện toàn bộ máy Chỉ đạo cấp tỉnh và hướng dẫn các địa phương kiện toàn bộ máy Chỉ đạo giúp việc (cấp huyện, xã) theo quy định, đồng thời hỗ trợ các xã hoàn thiện hồ sơ trình công nhận xã đạt chuẩn theo qui định của Trung ương và của tỉnh. Duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao sau đạt chuẩn trên địa bàn để đảm bảo phát triển nông thôn bền vững.
Đan Phượng