Chủ tịch UBND tỉnh Bạc Liêu Phạm Văn Thiều, trình bày các giải pháp để phát triển ngành công nghiệp tôm

Từ năm 2020, UBND tỉnh Bạc Liêu phê duyệt “Đề án xây dựng Bạc Liêu trở thành trung tâm ngành công nghiệp tôm của nước” và thành lập Ban chỉ đạo để thực hiện.

Từ khi triển khai Đề án đến nay, sản lượng tôm nuôi trên địa bàn tỉnh không ngừng tăng trưởng. Đơn cử như năm 2021, sản lượng nuôi trồng đạt 295.881 tấn và tăng 11,5% so với năm 2019.  Bạc Liêu đẩy mạnh phát triển nuôi tôm với nhiều mô hình sản xuất hiệu quả, bền vững như: Nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh, tôm nuôi trong ruộng lúa,… Riêng mô hình nuôi tôm siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao (NTSTCƯDCNC) đã phát triển nhanh so với năm 2019.

Qua rà soát thống kê, trên địa bàn tỉnh hiện có 23 Công ty, đơn vị và 650 hộ dân đang đầu tư nuôi tôm siêu thâm canh (tăng 8 Công ty, 326 hộ so với năm 2019) với diện tích 3.905ha, tăng 44,6% so với kế hoạch, tăng 290,1% so với năm 2019. Điểm nổi bật của mô hình là tính hiệu quả về năng suất và chất lượng. Hiện nay, mô hình NTSTCƯDCNC cho năng suất tăng từ 10 - 15 lần so với nuôi tôm thông thường. Bạc Liêu có 4 Doanh nghiệp (DN) được Bộ NN&PTNT, UBND tỉnh cấp Giấy chứng nhận DN nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, 1 DN đã nộp hồ sơ đăng ký cấp giấy chứng nhận và 7 đơn vị được chứng nhận các tiêu chuẩn quốc tế trong nuôi trồng thủy sản.

Các đại biểu dự Hội nghị

Từ năm 2017 đến nay, tỉnh triển khai kế hoạch giám sát an toàn dịch bệnh phục vụ xuất khẩu, trong đó hỗ trợ Công ty Cổ phần Việt - Úc Bạc Liêu (kể cả vùng đệm) xây dựng chuỗi sản xuất tôm đảm bảo an toàn dịch bệnh (thu mẫu xét nghiệm, kiểm tra, đánh giá, công nhận,...) theo khuyến nghị của Tổ chức Thú y Thế giới, nhằm sớm được công nhận vùng nuôi đạt chuẩn an toàn dịch bệnh để có thể xuất khẩu tôm nguyên con sang Úc và thị trường các nước,…

Về chế biến xuất khẩu, Bạc Liêu có 45 nhà máy chế biến thủy sản, công suất thiết kế 209.700 tấn/năm. Năm 2021, sản phẩm thủy sản xuất khẩu là 73.790 tấn, đạt 87,8% so với kế hoạch, giảm 16,6% so với năm 2019 (trong đó tôm đông 71.290 tấn). Tuy nhiên, Kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt 776,14 triệu USD, tăng 9,9% so với năm 2019 (trong đó tôm đông 755,49 triệu USD).

Tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp và thu hút nhiều nguồn lực trong thực hiện Đề án. Trong đó thu hút vốn đầu tư từ ngoài nhà nước như: Ngân hàng Thế giới (WB), vốn ADB, GIZ,... để phát triển thủy sản thích ứng với biến đổi khí hậu; Hỗ trợ chi phí tư vấn, đầu tư kết cấu hạ tầng, phát triển hạ tầng giao thông, thủy lợi, điện, công tác khuyến nông, xây dựng nhãn mác, thương hiệu sản phẩm theo quy định của Nghị định số 83/2018/NĐ-CP và Nghị định số 98/2018/NĐ-CP của Chính phủ,... Tỉnh tập trung làm tốt công tác xác nhận đăng ký nuôi trồng thủy sản đối tượng chủ lực (gọi tắt là mã số cơ sở nuôi). Đến nay có 672 cơ sở, với tổng diện tích 889ha (3.385 ao) được cấp giấy xác nhận. Đồng thời, đẩy mạnh phát triển kinh tế hợp tác và liên kết sản xuất chuỗi giá trị bền vững.

Thu hoạch tôm siêu thâm canh ứng dụng công nghệ cao tại Bạc Liêu

Tuy nhiên, bên cạnh những thành quả, việc thực hiện Đề án còn không ít khó khăn, như: Nhu cầu vốn đầu tư cho Đề án tương đối lớn trong khi nguồn lực đầu tư của tỉnh có giới hạn, các thành phần kinh tế đầu tư vào lĩnh vực thủy sản còn hạn chế. Một số cơ chế, chính sách chưa đồng bộ, không hợp lý, thiếu tính khả thi nhưng chậm được điều chỉnh, bổ sung kịp thời. Kết cấu hạ tầng phục vụ sản xuất, nuôi trồng thủy sản còn thiếu và chưa đồng bộ. Phương thức tổ chức sản xuất hợp tác, hợp tác xã, kinh tế trang trại hoạt động kém hiệu quả do chưa có cơ chế, chính sách phù hợp,… Đây là những vấn đề cần được giải quyết thỏa đáng để Bạc Liêu sớm trở thành trung tâm ngành công nghiệp tôm của cả nước như kế hoạch đề ra.

Nêu hướng thực hiện Đề án đến năm 2025, ông Lưu Hoàng Ly - Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Bạc Liêu, cho rằng: Cần tập trung đẩy mạnh phát triển nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh ứng dụng công nghệ cao để tăng sản lượng và chất lượng. Ưu tiên đầu tư phát triển công nghiệp chế biến sâu, chế biến sản phẩm ăn liền để nâng giá trị gia tăng cho sản phẩm. Phấn đấu đến năm 2025, xuất khẩu tôm đạt 1,3 tỷ USD,…

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, ông Lữ Văn Hùng - Bí thư Tỉnh ủy Bạc Liêu, cho rằng: Thời gian còn lại của Đề án không còn nhiều. Vì vậy cần tập trung giải quyết các vướng mắc, trong đó yêu cầu Ngành điện phải đảm bảo phục vụ cho người nuôi tôm.  Đẩy mạnh liên kết giữa các Doanh nghiệp, Hợp tác xã nuôi tôm. Trong quy hoạch cần xây dựng khu, cụm công nghiệp dành cho các nhà máy chế biến thủy sản,… Tạo điều kiện cho các hộ gia đình có điều  kiện về vốn, lao động và kinh nghiệm mở rộng qui mô sản xuất theo hình thức trang trại. Khuyến khích phát triển mô hình Hợp tác xã, Trang trại. Đảm bảo cung ứng đầy đủ nguyên nhiên liệu và nhu cầu vật tư thuỷ sản, với chất lượng tốt, cho các Cty, cơ sở nuôi tôm. Triển khai, sử dụng hiệu quả các chính sách hỗ trợ của Nhà nước trong đầu tư phát triển nông nghiệp nói chung, ngành công nghiệp tôm nói riêng.

Trần Huy - Đỗ Thiện